Loạt sai phạm từ các dự án BĐS và công nghiệp lớn của NC Home, Hoàng Huy, Matexim Hải Phòng - Animex, GFS… bị TTCP chỉ rõ

Ngày 23/12, Thanh tra Chính phủ (TCCP) đã ban hành kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 73 ngày 23/9/2019 và số 116 ngày 6/12/2019 của Chính phủ; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND thành phố Hải Phòng.

Qua thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai; quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng ở Hải Phòng, TTCP đã nêu 18 dự án bất động sản, khu vui chơi, giải trí và cụm công nghiệp có tồn tại, thiếu sót. 

Khách sạn Quốc tế Đồ Sơn vi phạm - Công ty NC Home thi công không phép

Cụ thể, một trong những vi phạm đáng chú ý là dự án khách sạn quốc tế Đồ Sơn, ở phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn do Công ty cổ phần kinh doanh bất động sản NC Home (Công ty NC Home) làm chủ đầu tư. 

Dự án có các hạng mục, khách sạn 5 sao cao 18 tầng (chưa kể 1 tầng kỹ thuật và 1 tầng mái) với 177 phòng nghỉ và các công trình phụ trợ, gồm: Trung tâm hội nghị hội thảo, bể bơi trong nhà và ngoài trời, sân tập golf, sân tennis… với diện tích sử dụng là hơn 4,7ha và tổng vốn đầu tư dự án là hơn 633 tỷ đồng.

Theo nội dung kết luận thanh tra, dự án trước đây do Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường (tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Nam Cường) làm chủ đầu tư.

Theo đề nghị của Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường, tháng 6/2022, UBND TP. Hải Phòng đã đồng ý chủ trương cho công ty này chuyển nhượng cho nhà đầu tư mới là Công ty NC Home. 

Dự án này gồm 2 khu, trong đó khu A xây dựng khách sạn quốc tế, có diện tích hơn 2,2ha; khu B xây dựng trung tâm du lịch và giải trí, có diện tích hơn 2,5ha.

Dù dự án được TTCP đánh giá, dự án phù hợp tính chất sử dụng đất theo quy hoạch chung của TP. Hải Phòng đến năm 2025; phù hợp với tính chất sử dụng đất theo quy hoạch phân khu 1/2000 quận Đồ Sơn đến năm 2025.

Cũng theo kết luận, quy hoạch chi tiết của dự án tuân thủ quy hoạch phân khu về tầng cao, mật độ xây dựng phù hợp quy chuẩn quy hoạch xây dựng.

Về xây dựng, Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường đã xây dựng công trình khách sạn 18 tầng.

Sau khi nhận chuyển nhượng dự án, Công ty NC Home tiếp tục công tác chỉnh trang, cải tạo hoàn thiện tòa nhà khách sạn 18 tầng và các công trình phụ trợ theo quy hoạch đã duyệt. Trong đó, các hạng mục Công ty NC Home thi công nói trên gồm: Sân vườn cảnh quan, bể bơi, giao thông nội khu, nhà kỹ thuật, trung tâm hội nghị, hội thảo...

Tuy nhiên, sau khi chuyển nhượng, các hạng mục công trình mà Công ty NC Home đang thi công dự án khách sạn quốc tế Đồ Sơn chưa được cấp phép xây dựng, là vi phạm Luật Xây dựng.

Từ vi phạm trên, Chủ tịch UBND quận Đồ Sơn đã ban hành quyết định xử phạt Công ty NC Home 140 triệu đồng. Sau đó, UBND quận Đồ Sơn đã có văn bản yêu cầu Công ty NC Home dừng thi công tuyệt đối các công trình vi phạm, khẩn trương thực hiện các thủ tục về đất đai, đầu tư, đề nghị cấp có thẩm quyền cấp phép xây dựng.

"Đến thời điểm thanh tra, UBND TP. Hải Phòng chưa ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường để giao cho Công ty NC Home thuê đất đã được UBND TP. Hải Phòng chấp thuận. Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường vẫn đang tiếp tục thực hiện nộp tiền thuê đất hàng năm và không nợ đọng tiền thuê đất với nhà nước", theo nội dung kết luận.

Tòa nhà Matexim Hải Phòng Plaza vi phạm thủ tục đất đai, chậm tiến độ

Một dự án khác là tòa nhà Matexim Hải Phòng Plaza tại số 20 đường Trần Phú, Q.Ngô Quyền, do Công ty Cổ phần Matexim Hải Phòng - Animex làm chủ đầu tư.

Kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP.Hải Phòng có quyết định cho chủ đầu tư thuê để xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê, căn hộ để bán và cho thuê nhưng chưa thực hiện trình tự, thủ tục chuyển mục đích từ thuê đất sang giao đất thực hiện dự án.

Điều này không đúng quy định luật Đất đai, dẫn đến chưa xác định được tiền sử dụng đất theo mục đích của dự án. Cục thuế thành phố vẫn đang xác định tiền thuê đất hàng năm theo mục đích sử dụng cũ.

Đến thời điểm thanh tra, dự án chậm tiến độ đầu tư, chưa được UBND thành phố phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chưa ký hợp đồng thuê đất và chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Với những tồn tại nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP.Hải Phòng kiểm tra, rà soát lại thủ tục pháp lý về đất đai, đầu tư, liên doanh, liên kết; thực hiện đúng trình tự, thủ tục chuyển mục đích từ thuê đất sang giao đất; xác định tiền sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính về đất theo đúng mục đích được giao.

Qua kiểm tra, rà soát và thực hiện kết luận thanh tra, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định.

Hai dự án BT của Hoàng Huy đều mắc lỗi

Trong 18 dự án TTCP điểm tên, Công ty Cổ phần Đầu tư dịch vụ tài chính Hoàng Huy có hai dự án  là khu đô thị mới Hoàng Huy Green River và Hoàng Huy - Sở Dầu.

Theo kết luận, dự án Hoàng Huy - Sở Dầu được thực hiện theo hình thức đối tác công tư (BT), cải tạo lại chung cư cũ xuống trên địa bàn TP. Hải Phòng, xây dựng chung cư HH3, HH4 (phường Đổng Quốc Bình, quận Ngô Quyền). Công ty Hoàng Huy là đơn vị trúng thầu dự án trên.

Quy quy mô dự án gồm 16 căn liền kề, cao 5 tầng và 1 nhà cao 37 tầng với 821 căn hộ, diện tích sử dụng đất hơn 10.000 m2, tổng mức đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng. Tiến độ thực hiện dự án từ quý IV/2019 đến quý IV/2024.

Ngày 10/6/2021, Công ty Hoàng Huy ký hợp đồng chuyển nhượng dự án đầu tư cho Công ty cổ phần xây dựng Đại Thịnh Vượng. 3 tháng sau, UBND TP. Hải Phòng ban hành quyết định chấp thuận điều chỉnh nhà đầu tư thực hiện dự án Hoàng Huy - Sở Dầu.

Qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ phát hiện quá trình thực hiện dự án trên có một số hạn chế, thiếu sót. Cụ thể, UBND TP. Hải Phòng phê duyệt điều chỉnh cục bộ lô đất CCQ-1 trong quy hoạch chi tiết 1/2.000 quận Hồng Bàng "có một phần đất ở thấp tầng là không hoàn toàn phù hợp với quy hoạch chi tiết 1448 (quy hoạch là đất công cộng - trung tâm hỗn hợp cao tầng).

Việc trên, theo cơ quan thanh tra là chưa đảm bảo thực hiện đúng quy định tại Luật Quy hoạch đô thị. Tuy nhiên, đến năm 2023, dự án được cập nhật vào quy hoạch chi tiết 323.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, Sở Xây dựng thành phố chấp thuận điều chỉnh quy hoạch tổng mặt bằng dự án có nội dung về chỉ tiêu bổ sung hơn 1.600 m2 đất giao thông nằm ngoài ranh giới dự án được phê duyệt là chưa phù hợp với quy định tại Luật Quy hoạch đô thị.

Tuy nhiên, sau đó UBND thành phố đã chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, bổ sung diện tích trên vào quy mô dự án.

UBND TP. Hải Phòng đã ban hành hai quyết định, trong đó có nội dung phê duyệt giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất.

Theo kết luận, việc xác định giá đất theo phương pháp thặng dư kết hợp với phương pháp so sánh là phù hợp. Chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Qua xem xét chứng thư thẩm định giá đất, Thanh tra Chính phủ nhận thấy diện tích tính toán một số hạng mục công trình không phù hợp với hồ sơ thiết kế kỹ thuật được Bộ Xây dựng thẩm định, chưa đảm bảo nguyên tắc quản lý chi phí theo quy định.

Theo kết luận, chi phí hạ tầng chưa xem xét đến phần diện tích gần 2.200 m2 do Công ty Hoàng Huy cam kết tự bỏ tiền xây dựng, đã được UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư. 

Ngoài dự án trên, Hoàng Huy còn có một dự án khác cũng bị Thanh tra Chính phủ chỉ rõ loạt sai phạm là Khu đô thị mới Hoàng Huy Green River (tại xã Hoa Động, huyện Thủy Nguyên).

Đây là dự án đối ứng của dự án BT xây dựng lại chung cư cũ xuống cấp - công trình Goldenland 5, xây dựng chung cư HH1, HH2 mà Công ty Hoàng Huy trúng thầu.

Tháng 8/2023, UBND TP. Hải Phòng có quyết định phê duyệt giá đất cụ thể tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trả tiền hàng năm cho dự án trên cơ sở chứng thư định giá đất của Công ty TNHH Tư vấn và thẩm định giá Phú Khang.

Tuy nhiên, theo cơ quan thanh tra chứng thư tính thời gian đầu tư xây dựng của dự án là 2 năm, không thống nhất với thời gian đầu tư xây dựng theo chủ trương đầu tư được phê duyệt trên 4 năm.

"Từ đó dẫn đến việc xác định chi phí đầu tư xây dựng trong chi phí phát triển của dự án khi quy đổi về giá trị hiện tại làm cơ sở xác định giá đất của dự án có sự thay đổi", kết luận nêu.

Đáng chú ý, theo kết luận đến thời điểm thanh tra, dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng đối với các hạng mục, công trình phải có giấy phép xây dựng nhưng chủ đầu tư đã triển khai thi công san nền và thi công phần móng một số trục đường giao thông. Việc này bị Thanh tra Chính phủ kết luận là không đúng quy định tại Luật Xây dựng.

Dự án nhà máy phân bón NPK của GFS không có giấy phép, không đạt mục tiêu

Dự án xây dựng nhà máy phân bón NPK tại xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên do Công ty Cổ phần phát triển nông nghiệp GFS Việt Nam làm chủ đầu tư. Mục tiêu là xây dựng nhà máy để đáp ứng nhu cầu phân bón cho sản xuất nông nghiệp với công suất 360.000 tấn một năm.

Tổng mức đầu tư hơn 398 tỷ đồng trên diện tích 88.880 m2. Giai đoạn 1 đầu tư dây chuyền sản xuất phân bón NPK công suất 75.000 tấn một năm, giai đoạn 2 tiếp tục triển khai các hạng mục để nâng công suất nhà máy lên 360.000 tấn một năm.

Tháng 10/2016, UBND Hải Phòng có quyết định cho phép GFS Việt Nam thuê đất để xây dựng nhà máy, hình thức là thuê đất trả tiền hàng năm. Doanh nghiệp hiện đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về tiền thuê đất đến hết năm 2023.

Cơ quan thanh tra chỉ ra một số sai phạm của dự án như các công trình xây dựng đều không có giấy phép xây dựng kèm theo hồ sơ thiết kế cấp phép được thẩm định. Các hồ sơ cũng không lưu trữ đầy đủ.

Theo cơ quan thanh tra, dự án còn chậm tiến độ, không đạt mục tiêu, hiện đã tạm dừng hoạt động; báo cáo ngày 6/3/2024 thể hiện công ty mới đầu tư dây chuyển, chạy thử với tổng chi phí hơn 14 tỷ đồng (chỉ bằng 3,55% tổng mức đầu tư); từ năm 2017 đến nay, dự án dừng hoạt động, không triển khai tiếp (chậm 7 năm theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đã được cấp. 

Ngày 14/12/2016, Thanh tra Sở Xây dựng Hải Phòng xử phạt hành chính số tiền 7,5 triệu đồng chủ đầu tư vì không lưu trữ đầy đủ hồ sơ chất lượng công trình xây dựng dự án. 

Năm 2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng đã xử phạt GFS Việt Nam 85 triệu đồng vì chưa thực hiện đúng tiến độ dự án. 

Từ 2016 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường chưa thanh tra, kiểm tra việc sử dụng đất của Công ty GFS Việt Nam nên không có kiến nghị UBND Thành phố có biện pháp xử lý theo quy định Luật Đất đai…

Sau khi nêu ra vi phạm, thanh tra đề nghị rà soát việc chậm tiến độ với dự án nhà máy NPK, đánh giá nguyên nhân và có biện pháp xử lý nghiêm theo pháp luật về đầu tư và đất đai.

Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP. Hải Phòng nhanh chóng khắc phục, tăng cường quản lý vi phạm đất đai; đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tổ chức, xử lý nghiêm theo thẩm quyền hoặc báo cáo, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý./.