Đề xuất khởi động lại Dự án Luật Thuế bất động sản

Thực tế cho thấy, thời gian qua, giá đất đấu giá tại các huyện ngoại thành Hà Nội, cách trung tâm từ 30-40km, đã bị đẩy lên hơn 100 triệu đồng/m², điều này cho thấy có sự bất thường khi giá đất nền vùng ven đang bị "thổi" lên mức cao.

Đơn cử, trong phiên đấu giá gần đây tại khu LK03 và LK04 xã Tiền Yên (Hoài Đức, Hà Nội), sau 19 tiếng đấu giá qua nhiều vòng, giá trúng cao nhất đã chạm mốc 133,3 triệu đồng/m², gấp hơn 18 lần giá khởi điểm. Lô đất này có diện tích 113m², tổng giá trị lên tới 15 tỷ đồng. Lô LK03-06 và LK04-06 cũng đạt mức 127,3 triệu đồng/m². Các lô đất khác có giá trúng từ 97,3 đến 121,3 triệu đồng/m², trong khi 2 lô thấp nhất cũng chạm mức 91,3 triệu đồng/m², gấp 12,5 lần giá khởi điểm.

Bên cạnh đó, dư âm về cuộc đấu giá quyền sử dụng đất ở tại xã Thanh Cao (Thanh Oai, Hà Nội) đến nay vẫn chưa hết nóng, khi lượng người tham gia đông, số hồ sơ đăng ký nhiều, đặc biệt là giá trúng đấu giá cao gấp chục lần giá khởi điểm, vượt xa giá trị thực trong khu vực.

Trước tình trạng giá đất leo thang không ngừng, các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh hiện tại, nếu không thể sử dụng các biện pháp hành chính để kiểm soát giá đất, thì cần nhanh chóng áp dụng các cơ chế thị trường mới. Một trong những giải pháp cần thiết là khởi động lại dự án thuế bất động sản để điều tiết giá, giúp thị trường trở về đúng giá trị thực.

Ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh rằng, nếu chỉ dựa vào Luật Đất đai với việc bỏ khung giá đất và xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, thì giá nhà đất sẽ chỉ tiếp tục tăng mà không có khả năng giảm.

“Nghị quyết 18-NQ/TW/2022 cũng lưu ý, bên cạnh Luật Đất đai, Nhà nước phải có chính sách thuế đánh vào người có nhiều nhà, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất, bỏ hoang đất. Nếu Chính phủ không sớm ban hành chính sách thuế này thì không thể xử lý được toàn diện vấn đề về đất đai nói chung, thị trường bất động sản nói riêng”, ông Hiếu nói.

Nhìn nhận từ thực tế, ông Hiếu phân tích, việc ban hành chính sách thuế đối với bất động sản là không chỉ cần thiết mà còn rất cấp bách. Thay vì chỉ tập trung vào việc đánh thuế căn nhà thứ hai, chính sách thuế nên được xây dựng dựa trên các tiêu chí như số lượng nhà ở, áp dụng thuế lũy tiến, nhưng quan trọng nhất là phải đảm bảo sự công bằng trong thực thi.

“Chỉ khi can thiệp về thuế, giá nhà đất sẽ tăng giảm theo đúng thị trường. Khởi động dự án thuế này sẽ tác động ngay đến thị trường bất động sản, nếu không bắt tay làm ngay sẽ không giải quyết được bài toán trên”, ông Hiếu cho hay.

Đồng quan điểm với ông Hiếu, ông Đào Trung Chính - Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất cho rằng giá đất phải được xác định hoàn toàn theo nguyên tắc thị trường, không thể tồn tại hai hệ thống giá song song trong quản lý đất đai.

Ông Chính cũng khẳng định rằng giá trị quyền sử dụng đất cần phải được đặt trong bối cảnh về mức thu tiền sử dụng đất, tiền cho thuê đất nhằm đảm bảo sao cho phù hợp với sức đóng góp của người mua. Điều này không chỉ góp phần thu hút đầu tư mà còn đảm bảo tính kế thừa giữa bối cảnh các quy định hiện đang có sự thay đổi theo yêu cầu của Luật Đất đai 2024.

Trên thực tế, việc xây dựng chính sách thuế bất động sản đã được thảo luận nhiều lần. Đầu năm 2023, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất về Luật Thuế bất động sản, nhằm thay thế Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp. Tuy nhiên, các đề xuất này vẫn chỉ "nằm trên giấy."

Theo tiến độ, Bộ Tài chính dự kiến trình Luật Thuế bất động sản để Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024 và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 vào tháng 5/2025.

Ở nhiều quốc gia như Mỹ và Nhật Bản, pháp luật hiện hành cho phép cá nhân sở hữu nhiều tài sản như nhà đất, nhưng Nhà nước có thể áp dụng thuế cao đối với những tài sản này. Ví dụ, tại Singapore, thuế mua nhà thứ 2 là 7%, nhà thứ 3 là 10%, bán nhà trong năm đầu sẽ bị đánh thuế 16%, bán nhà năm thứ 2 sẽ bị đánh thuế 12%.../.